เกาะพะงัน เป็นเกาะในอ่าวไทย ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศไทย ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นส่วนหนึ่งของอำเภอเกาะพะงัน มีชื่อเสียงจากงานฟูลมูนปาร์ตี้ ที่จัดขึ้นที่หาดริ้น และเป็นจุดหมายปลายทางของแบ็กแพ็กเกอร์ ชื่อของเกาะมาจากคำว่า “หลังงัน” เป็นภาษาถิ่นหมายถึงสันทรายที่โผล่พ้นน้ำเมื่อยามน้ำลง เดิมชื่อเกาะไม่มีสระอะ แต่ต่อมาได้เพิ่มสระอะ เป็นพะงัน
- อ่าวหินกอง ตั้งอยู่ทิศตะวันตก เป็นชายหาดที่ดูพระอาทิตย์ตกน้ำ สวยที่สุดของเกาะพะงัน
- หาดยาว ตั้งอยู่ทางด้านตะวันตกของเกาะ มีความยาว 1 กิโลเมตร
- หาดแม่หาด อยู่ทางด้านตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะ ในเวลาน้ำลงจะมีสันทรายปรากฏให้เดินข้ามไปยังเกาะม้าได้
- อ่าวในวก ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเกาะ อยู่ใกล้กับท่าเรือท้องศาลา
- หาดริ้น อยู่ทางด้านตะวันตกของเกาะ มีชายหาดยาวประมาณ 1,000 เมตร ลักษณะเป็นพื้นที่ราบเชื่อมต่อระหว่างเขาหิน 2 ลูก ที่ยื่นออกไปเป็นแหลมริ้น ทำให้แบ่งพื้นที่เป็น หาดริ้นนอก และ หาดริ้นใน โดยมีพื้นที่ตรงกลางเป็นที่ลุ่มน้ำขัง เรียกว่า พรุ คือ พรุหาดริ้น
- หาดสลัด เดิมเป็นที่หลบซ่อนของโจรสลัด
- อ่าวท้องนายปานใหญ่ เป็นหาดที่ได้รับความนิยมที่สุดด้านตะวันออก และมีหมู่บ้านเล็ก ๆ ล้อมรอบด้วยสวนมะพร้าว มีรีสอร์ต มีบาร์และร้านอาหาร
อ่าววกตุ่ม อยู่ทางทิศตะวันตกของเกาะพะงัน ตั้งตามชื่อ หมู่บ้านวกตุ่ม - หาดโฉลกหลำ อยู่ทางด้านทิศเหนือของเกาะ มีชายหาดโค้งเป็นรูปครึ่งวงกลม ความยาวประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นที่อยู่ของชุมชนชาวประมงชายฝั่ง
ประวัติความเป็นมาของ เกาะพะงัน แบบย่อ
เกาะพะงัน นิสต์พูดคุยกับคุณมานพ จากสมาคมการท่องเที่ยวเกาะพะงัน เพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของเกาะพะงัน มานพเชื่อว่าอาจเป็นคนจีนและคนมาเลเซียที่มาที่นี่ก่อน เขาบอกว่าพวกเขามีความรู้เรื่องนี้เนื่องจากเกาะพะงันและสมุยเป็นชื่อที่มาจากภาษามลายู เป็นคนเหล่านี้พร้อมกับคนจากแผ่นดินใหญ่สุราษฎร์ธานีที่จะมาที่เกาะพะงันก่อน สำหรับเกาะเต่าน่าจะเป็นคนจากชุมพรบนแผ่นดินใหญ่ที่มาตั้งรกรากที่นั่น ผู้คนมาที่เกาะพะงัน มาเพื่อเริ่มปลูกต้นมะพร้าวและเก็บเกี่ยวมะพร้าว ซึ่งเราทุกคนรู้จักกันดีในปัจจุบันนี้ น่าจะประมาณ 2 หรือ 300 ปีมาแล้วและพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จมาเยือนพะงันครั้งแรกในปี พ.ศ. 2436 ในสมัยรัชกาลที่ 5 เกาะพะงันได้รับการสนับสนุนการเปิดโรงเรียนขึ้น ก่อนหน้านี้ไม่มีโรงเรียน จากนั้นเกาะได้รับการสนับสนุนด้านการดูแลสุขภาพและสิ่งอื่น ๆ อีกมากมายรวมถึงโครงสร้างพื้นฐาน มานพจำได้ว่าเขาอายุ 17 ปี ตอนนั้นเกาะนี้ยังไม่มีถนนและไฟฟ้า เมื่อประมาณ 40 ปีก่อน ไม่มีอะไรเลย เรามีรถอยู่ที่นี่แต่มันเป็นถนนลูกรังทั้งหมด ผู้คนสร้างถนนด้วยตัวเองมีจักรยานไม่กี่คัน ไม่มีทีวี ไม่มีอะไรเลย’
ชุมชนที่เพิ่งเริ่มอาศัยอยู่บนเกาะพะงันมีอาชีพค้าขายทางการเกษตรกับชาวประมงบางส่วน มานพเล่าว่าประเทศไทยกลายเป็นประเทศที่เปิดกว้างมากขึ้นและเมื่อประมาณ 30 ปีที่แล้วเป็นช่วงที่นักท่องเที่ยวเริ่มมาเยือนเกาะนี้โดยเริ่มจากกรุงเทพฯ ‘น่าจะเป็นคนที่มาที่พะงันเพราะบางคนจากที่นี่จะไปปาร์ตี้ในกรุงเทพหรือจะไปมีครอบครัวที่สมุยและสมุยเป็นจุดที่นักท่องเที่ยวเริ่มมาก่อน หลังจากนั้นก็มาถึงเกาะพะงันซึ่งตอนนั้นเรามีเรือด่วส่
งเสริม เมื่อนักท่องเที่ยวเริ่มมาที่พะงันมากขึ้นเรื่อย ๆ ฝ่ายบริหารจังหวัดสุราษฎร์ธานีจึงได้มาสร้างท่าเรือแห่งแรกบนเกาะพะงันและเป็น บริษัท ส่งเสริมที่เริ่มสร้างระบบขนส่งที่นี่ เกาะพะงันมี 168 ตารางกิโลเมตรและ 36 ชายหาดเล็กและใหญ่ 70% ของที่ดินเป็นภูเขาและ 30% เป็นพื้นที่ราบและมีแม่น้ำ 11 สายรอบเกาะ ยอดเขาบางแห่งอยู่ห่างจากระดับน้ำทะเล 635 เมตรพร้อมด้วยต้นไม้ใหญ่และป่าไม้ใหญ่และป่า ‘เกาะพะงันดีต่อป่าไม้และสิ่งแวดล้อมและคนพะงันอยู่ได้ดี’
มานพกล่าวว่าเกาะพะงันยังดีต่อแมลงและสิ่งแวดล้อมของสัตว์เกาะแห่งนี้อยู่ห่างไกลผู้ คนที่อาศัยอยู่ที่นี่ด้วยจิตใจที่ดีเป็นมิตรและมีชีวิตที่ดีที่เกาะพะงัน แม้แต่พระมหากษัตริย์ไทยก็ชอบที่จะมาเยือนพะงันโดยเริ่มจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเยือนเกาะนี้ถึง 14 ครั้งในรอบ 20 ปีและทรงทิ้งลายเซ็นไว้ในศิลาจารึกธารเสด็จตามที่พระองค์ชอบมาก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 และรัชกาลที่ 7 พร้อมด้วยภรรยาเสด็จพระราชดำเนินเยือนเกาะนี้ด้วยและในหลวงรัชกาลที่ 9 และครอบครัวเสด็จฯ
พะงันในปี 2555 เมื่อวันที่ 23 เมษายนที่ผ่านมา สิ่งที่น่าทึ่งอีกอย่างของเกาะพะงันคือเรามีวัด 9 แห่งซึ่งเป็นสถานที่เล็ก ๆ มากมาย มานพแจ้งให้เราทราบว่าวัดมีความหมายว่าเกาะนี้เป็นของพระพุทธศาสนาและชาวพุทธมีความเมตตาและทำในสิ่งที่ดีและหมายถึงผู้คนบน
พะงันผ่านมาหลายชั่วอายุคนมีความอ่อนโยนและมีจิตใจดีชอบเป็นของพระพุทธเจ้าและพยายามเรียนรู้ว่าพระพุทธเจ้าสอนอย่างไร
‘หลัก ๆ คือเราต้องไปที่วัด เมื่อครอบครัวมีลูกชายลูกชายบางครั้งก็ต้องเป็นพระก่อนแต่งงาน ’ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานเพลิงพระศพที่วัดอัมพวันที่นี่เพื่อเผาศพเขามอบให้กับผู้นำรัฐเจียเมื่อพวกเราเป็นของมันและพวกเขานำไฟมาที่นี่ คนเดียวที่จะได้รับไฟจากพระราชาคือคนที่เก่งที่สุดและเชี่ยวชาญที่สุดถ้าพวกเขาไม่ใช่เขาก็จะไม่ให้ ‘เกาะพะงันยังมีความหมายมากมายเพราะคนไทยเชื่อในเรื่องนี้ ฉันชื่อมานพและมีความหมายถ้าไม่ใช่ชื่อที่ดีก็จะไม่ใส่ถ้าเป็นชื่อที่ดีก็โอเคและต้อง มีความหมายที่ดี ชายหาดอื่น ๆ ทั้งหมดที่นี่มีชื่อดี ‘ เกาะพะงัน
